Vasfi Mahir Kocatürk

 

1907 yılında Gümüşhane'de dünyaya geldi. Babası Kafkas Cephesi'nde şehit olan Arif Efendi'dir. Kocatürk, ilk öğrenimini İstanbul'da Koca Mustafa Paşa İlkokulun'da gördü. Daha sonra Darüşşafaka Lisesi'nden mezun olan Kocatürk, 1930 yılında Mülkiye Mektebi'ni birincilik ile bitirdi. 1930 ve 1940 yılları arasında Ankara, Edirne, Kastamonu, Malatya bulunan liselerde edebiyat öğretmenliği ve okul müdürlüğü yaptı. Maarif müfettişliği de yapan yazar, 1950 yılında Demokrat Parti Gümüşhane milletvekili seçildi. 

1954 yılında Ankara Gazi Eğitim Enstitüsü'nde tekrar edebiyat öğretmenliği yapmaya başladı. Yaşamının son zamanlarında Türk Edebiyat Tarihi adlı kitabı üzerinde çalışmalar yapıyordu. Ancak 17 Temmuz 1961 günü Ankara'da geçirdiği kalp krizi sonucunda vefat etti ve eserini tamamlayamadı. Bu eser daha sonra 1964 yılında oğlu tarafından yayımlandı. Cenazesi Cebeci Asri Mezarlığı'nda bulunuyor.

Vasfi Mahir Kocatürk edebiyat dünyasına ilk olarak Servet-i Fünun dergisiyle giriş yaptı. Daha sonra Cumhuriyetin ilanıyla birlikte 1926 yılında pek çok dergi de şiirleri yayımlandı. 1928 yılında daha önceden tanıştığı arkadaşlarıyla birlikte Yedi Meşale topluluğunda yer aldı. Bu topluluğun ortak kitabında Dağların Derdi başlıklı yazıda birçok şiiri yayımlanmıştır. Bu topluluk ile birlikte aynı zamanda Muhit, Varlık, İctihad, Hayat dergilerinde de kültür ve sanat yazıları yazmıştır. Şiirlerinde daha çok devrin konularını ele alan Kocatürk, üslup bakımından halk dilini kullanmıştır. Bununla birlikte Namık Kemal gibi tok ve gür bir söyleyiş tarzını benimsemiştir. Devrin konuları dışında şiirlerinde aşk, tarih, vatan sevgisi gibi diğer pek çok konuyu da ele almıştır. Cumhuriyet döneminin ilk zamanlarında yazdığı şiirlerinde daha çok milliyetçilik ön planda olmuştur. Şiirlerini sadece hece ölçüsü ile yazmıştır.

Yedi Meşale topluluğundan sonra yazdığı şiirleri Tunç Sesleri (1935), Geçmiş Geceler (1936), Bizim Türküler (1937) ve Ergenekon (1941) kitaplarında yayımladı. Bununla birlikte son şiirlerinden yaptığı derleme kitabı ise Hayat Şarkıları (1965) oldu. Kocatürk, şairliğini yanı sıra aynı zamanda edebiyat tarihine, liseler için edebiyat ders kitapları, dünya edebiyatını tanıtıcı kitaplar, çocuk yayınları ve tercüme kitapları üzerinde de çalıştı ve yayımladı. 

Şiir Kitapları

• Tunç Sesleri (1935)
• Geçmiş Geceler (1936)
• Bizim Türküler (1937)
• Ergenekon (1941)
• Hayat Şarkıları (1965)

Manzum Oyunları

• Yaman (1933)
• Sanatkar (1965)

Araştırma-İnceleme Eserleri

• En Güzel Türk Manileri (1933)
• Lafonten Hikayaleri (1934)
• Fransız Edebiyatı (1934)
• Şâheserler Antolojisi (1 cilt, 1934-1939)
• Yeni Türk Edebiyatı (1936)
• Divan Şiiri Antolojisi (1947)
• Osmanlı Padişahları (1949)
• Metinlerle Türk Edebiyatı I, II, III (1952)
• Türk Edebiyatı Şâheserleri (1955)
• Tekke Şiiri Antolojisi (1955)
• Metinlerle Edebiyat (1955)
• Namık Kemal (1955)
• Şiir Defteri (1958)
• Hikâye Defteri (1958)
• Namık Kemal'in Şiirleri (1959)
• Ziya Paşa'nın Şiirleri (1959)
• Saz Şiiri Antolojisi (1963)
• Türk Nesri Antolojisi (1963)
• Meşhur Beyitler (1963)
• Türk Edebiyat Tarihi (1964)
• Türk Edebiyatı Antolojisi (1967)

Çevirileri

• La Fontaine’den Hikâyeler (1934)
• Şarkılar Kitabı (Heinrich Heine, 1948)
• Elem Çiçekleri (Baudelaire, 1957)