Yedi Meşaleciler'in kurucuları arasında yer alan isimlerden birisi olan Cevdet Kudret, 7 Şubat 1907 tarihinde İstanbul'da doğdu. Dokuz yaşına geldiğinde o zamanlar Musul Cephesi'nde asker olan babası savaşta hayatını kaybetti ve annesinin çabalamasıyla okuyabildi. 1933 yılında İstanbul Üniversitesi'nde Hukuk Fakültesi'nden mezun oldu. Zor şartlarda okuyabilen Cevdet Kudret, Kayseri Lisesi ve Ankara Devlet Konservatuvarı'nda edebiyat öğretmenliği yaptı.
Ayrıca Ankara Erkek Lisesi, Atatürk Lisesi gibi okullarda da yine aynı şekilde edebiyat öğretmenliği görevinde bulundu. 1951 yılına gelindiğinde kısa bir süre İstanbul'da avukatlık yaptı. Ayrıca Türk Dil Kurumu'nda da çalıştı. 1974 ve 1986 yılları arasında İstanbul'da yaşamaya devam eden Cevdet Kudret, 10 Temmuz 1992 tarihinde yine İstanbul'da vefat etti. Yazar 1974 yılında Türk Dil Kurumu Bilim Ödülü, 1989 yılında Dil Derneği Türk Dili Onur Ödülü, 1991 yılında Sedat Simavi Vakfı Edebiyat Ödülü, 1992 Edebiyatçılar Derneği Onur Ödülü gibi birçok ödül aldı.
Yazar, edebiyat dünyasına Servet-i Fünun dergisinde yazdığı şiirler ile giriş yaptı. Daha sonra Cumhuriyetin ilanıyla birlikte Servet-i Fünun dergisinde tanıştığı arkadaşlarıyla birlikte Yedi Meşale (1928) edebiyat topluluğunun kuruluşunda yer aldı ve bu toplulukla yazar olarak edebiyat hayatına devam etti. Ancak bu topluluk o zamanlar yeni alfabeye geçişte yaşanan zorluklar nedeniyle yayın hayatına sadece 8 sayı ile devam edebildi. Cevdet Kudret ise bu dergide yayımladığı şiirlerini daha sonra Birinci Perde (1929) adını verdiği kitapta topladı. Bundan sonra yazdığı şiirlerini ise İkinci Perde (1936) adlı kitabınla bir araya getirdi. 1937 yılından sonra yazdığı şiirlerini ise Üçüncü Perde adını verdiği bir üçlemede topladı. Ancak yazar son kitabını hiçbir şekilde kitap haline getirmedi ve bastırmadı.
Şiir dışında oyun yazmaya meraklı olan Cevdet Kudret, Tersine Akan Nehir (1929), Rüya İçinde Rüya (1930), Kurtlar (1933) adında birçok oyun kaleme aldı. Yazdığı bu oyunlar Darülbedayi'de sahnelendikten sonra yazarın, Danyal ve Sara adlı oyunu Varlık Dergisi'nde, Yaşayan Ölüler oyunu ise Ağaç Dergisi'nde yayımlandı. Yazar, Süleyman'ın Dünyası adı altında Sınıf Arkadaşları (1943), Havada Bulut Yok (1958), Karınca'yı Tanırsınız (1976) üç adet roman toplamıştır.
Yedi Meşale topluluğunun ikinci öykü yazarı olan Cevdet Kudret Solok, 1940 yılında sonra yazdığı öykülerini Sokak adlı kitabında topladı. 1950 yılından itibaren daha çok edebiyat tarihi, incelemeler tarzında yazılar ve çalışmalar yapan yazar, iki ciltlik Türk ve Batı Edebiyatı'ndan Seçme Parçalar, yine iki ciltlik Örneklerle Edebiyat Bilgileri, üç ciltlik Türk Edebiyatı'nda Hikaye ve Roman inclemesi önemli çalışmaları arasında gösterilebilir. Bununla birlikte üç ciltlik Karagöz (1968-1969), iki ciltlik Ortaoyunu (1973, 1975) derleme ve incelemeleri oldukça önemlidir.
Örnekli Türk Edebiyatı Tarihi (1995) adlı kitabını 15.yüzyıla kadar getirmiş ancak yazarın ölümü nedeniyle tamamlanamamıştır. Bununla birlikte Dilleri Var Bizim Dile Benzemez (1966), Bir Bakıma (1977), Benim Oğlum Bina Okur (1983), Kalemin Ucu (1991) adlı deneme kitapları da yazarın Türk dili üzerine düşünce ve fikirlerini dile getirdiği yazılarıdır. Yazar bazı eserlerini 'Abdurrahman Nisari' ve 'Suat Hizarcı' gibi takma adlar ile yayımladı.
Şiir:
- Birinci Perde (1929)
- İkinci Perde (1936)
Öykü:
- Sokak (1974)
Roman:
- Süleyman'ın Dünyası:
- I. Sınıf Arkadaşları (1943, 1976)
- II. Havada Bulut Yok (1958, 1976)
- III. Karıncayı Tanırsınız (1976)
Deneme:
- Dilleri Var Bizim Dile Benzemez (1966)
- Bir Bakıma (1977)
- Benim Oğlum Bina Okur (1983)
- Kalemin Ucu (1991)
İnceleme-Derleme:
- Divan Şiirinde Üç Büyükler: I. Fuzuli (1952) , II. Baki (1953) , III. Nedim (1952);
- Halk Şiirinde Üç Büyükler: I. Yunus Emre (1958) , II. Pir Sultan Abdal (1965) , III. Karacaoğlan (1958);
- Eşref: Hicviyeler (1953)
- Şinasi: Şair Evlenmesi (1959)
- Teodor Kasap: İşkilli Memo (1965)
- Nazım Hikmet: Kuvayi Milliye (1968);
- Batı Edebiyatından Seçme Parçalar (1973)
- Feraizcizade Mehmet Şakir: Evhami (1974)
- Abdülhamit Devrinde Sansür (1977)
- Örnekleriyle Edebiyat Bilgileri (2 cilt, 1980).
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder